Kazachskie stroje narodowe

Na strój narodowy Kazachów miała wpływ historia, warunki gospodarcze, społeczne i klimatyczne. Ubiór kazachski od wieków charakteryzuje się prostotą i racjonalnością. Ubrania szyto przeważnie na cztery pory roku. Często ubrania obszywano futrem, haftami i dekoracjami. Szyli ubrania ze skóry, futra, cienkiego filcu, sukna, które Kazachowie robili sami. Nie zabrakło także importowanych materiałów – jedwabiu, brokatu, aksamitu – na które mogli sobie pozwolić najbogatsi Kazachowie. Powszechnie stosowano także tkaniny bawełniane.
Skóry zwierzęce zajmowały szczególne miejsce w ubiorze narodowym Kazachów. Najbardziej ceniono jasne futro kuny i soboli. Futra szyto ze skór, na wzór kazachski. Futro pokryte jedwabiem było jedną z najdroższych pozycji w posagu panny młodej. Nazywało się to tonem basowym. Kazachowie znali technikę szycia futer z puchu łabędziego, nura i czapli. Tylko szlachcice nosili futro, pokryte niebieskim suknem i obszyte odcieniem bobra coque. Futra wytwarzano również ze zwierząt domowych, takich jak kozy. Wyrywano z nich długie włosy, pozostawiając podszerstek; takie futra nazywano kilkoma-zhargak. Kazachowie wytwarzali zamsz ze skór kozich, z których szyli szaty, płaszcze przeciwdeszczowe i spodnie. Nierzadko zdarzało się, że ubrania zdobiono haftem.
Bardzo ciekawym strojem były kapelusze, będące swoistym wyznacznikiem stanu cywilnego. Dziewczęta nosiły głównie jarmułki i ciepłą czapkę obszytą futrem. Borik należał do dziewcząt z bogatej rodziny. Nakrycie głowy ślubne – saukele – zajmowało szczególne miejsce w ubiorze dziewcząt. Saukele mógł kosztować nawet sto wybranych koni. Saukele stanowił obowiązkową część posagu i był przygotowany dla dziewczynki na długo przed ślubem. Obowiązkowym dodatkiem do saukele były długie wisiorki – zhaktau. Wraz z urodzeniem dziecka kobieta zakładała nakrycie głowy odpowiadające jej statusowi zamężnej kobiety i zdejmowała je dopiero na starość. Kazachowie szanowali kobiety noszące białe nakrycie głowy, co oznaczało, że kobieta była albo matką, albo babcią. Nakrycie głowy takie składało się z dwóch części, dolnej – kimeszka noszonego na głowie i górnej w formie turbanu; obie części nakrycia głowy musiały być wykonane z białej tkaniny. Mężczyźni nosili różne jarmułki, kapelusze letnie i zimowe.
W dawnych czasach buty męskie niczym nie różniły się od damskich. To były buty. Buty szyto zgodnie z porami roku, różnica w konstrukcji obuwia młodych i starszych Kazachów była niewielka. Młodzi ludzie nosili buty na wysokim obcasie. Kazachowie mieli powszechne obuwie – buty bez obcasów – ichigi, przylegające do nóg. Noszą skórzane kalosze, które zdejmują wchodząc do domu.
Szczególnie chciałbym zwrócić uwagę na kazachską biżuterię dla kobiet. Od czasów starożytnych kazachskie dziewczęta nosiły masywne kolczyki. Im większe kolczyki, tym za cenniejsze uważano je. Starożytne kolczyki często wykonywano z rombowych i okrągłych płytek połączonych ze sobą łańcuszkami. Włosy kazachskich kobiet zdobiono medalionami. Biżuterię kazachską wykonywano ze srebra, często złoconego. Do dekoracji używano różnych kamieni, mogły to być perły lub kamienie półszlachetne. Kazachska biżuteria narodowa to nie tylko biżuteria, to także narodowa kultura i historia, której korzenie giną we mgle czasu. Kazachskie kobiety również nosiły pierścionki, pierścionki albo odlewano, albo goniono. Ich pierścienie i felgi zostały ze sobą zlutowane. Pierścionki mogą być masywne, ozdobione filigranem, wstawkami z kamieni szlachetnych i granulacją. Ubrania można było ozdobić różnego rodzaju zapięciami i klamrami, a także ozdobić klejnotami.